Темір тапшылығы
Темір тапшылығы анемиясы (ТТА) – қан сарысуындағы, сүйек кемігіндегі темірдің төмендеуімен сипатталатын ауру. Бұл эритроциттердің (эритроциттердің) құрамына кіретін және біздің мүшелеріміз бен тіндерімізге оттегін "жеткізуге" жауап беретін күрделі ақуыз – гемоглобиннің түзілуінің бұзылуына әкеледі.
Қандағы гемоглобин деңгейі біздің денсаулығымыздың маңызды көрсеткіштерінің бірі болып табылады. Гемоглобині төмен адамдар летаргияны, әлсіздікті, тез шаршауды, бас айналуды сезінуі мүмкін. Терінің бозаруы мен құрғауы да тән, яғни дене жеткілікті оттегімен қамтамасыз етілмейді.
Гемоглобин деңгейін қан анализі арқылы анықтауға болады. Әйелдер үшін норма – 120 г/л, ерлер үшін 130 г/л және одан жоғары, өмірдің бірінші жылындағы балалар мен жүкті әйелдер үшін – 110 г/л. Гемоглобиннің құрылысына басқалармен бірге өте маңызды микроэлементтердің бірі темір қатысады. Бұл аурудың ең көп таралған түрі – темір тапшылығы анемиясы (анемия).
Құрамында темір бар тағамдардың тізімінде ет, атап айтқанда бұзау еті бірінші орында тұр. Одан темірдің 22 пайызы сіңеді. Бұл көрсеткіш сиыр мен шошқа етінен сәл аз. Балықтан 11 пайыз сіңіріледі.
Хош иісті кофені ұнататындар шай, қара және жасыл, кофемен бірге темірдің сіңуін едәуір шектейтін таниндердің көп мөлшері бар екенін есте ұстауы керек. Сондықтан бұл сусындарды теріс пайдаланбаған дұрыс. Оларды мезгіл-мезгіл шырындар мен компоттармен ауыстырған дұрыс.
Кез келген ауруды емдеуден гөрі алдын-алу оңай.
Д.АЛИАСҚАР,
Әл-Фараби аудандық СЭББ бас маманы
